Na bursztynowy napój i knedliczki tylko do Czech
Niedziela, 1 Sierpień 2010, 21:38

Kiedy usłyszymy hasło "Czechy", od razu przychodzi nam na myśl miły odpoczynek w Pradze, dobre jedzenie i chluba narodu czeskiego - piwo. Jednak Czechy to nie tylko Złota Praga i piwo, lecz również inne bardzo ciekawe miejsca ...


Republika Czeska to niewielki kraj, który sąsiaduje z Polską przy jej południowej granicy. Jest położona na trzech obszarach historycznych: Czechach, Morawach i Śląsku. Republikę zamieszkuje około 10 mln obywateli, a stolicą jest oczywiście znana i lubiana przez większość turystów Praha.

Wyjeżdżając do Czech, planujemy głównie odwiedzić wspaniałe zabytkowe miasteczka, dobrze się zabawić i najeść. Niestety, większość turystów kierujących się do tego kraju posiada jedynie minimalną wiedzę na temat kultury, zwyczajów i tradycji Czechów. Dlatego zanim się wybierzemy tam na wycieczkę, warto "przygotować się" i uzupełnić swoją wiedzę o kilka istotnych informacji.

Każdy Czech to Pepik

Na pewno większość z nas spotkała się z określeniem, że Czesi to Pepiki. Jednak skąd się wzięło to określenie, wie o tym jedynie niewielka garstka osób. Otóż jednym z najczęstszych imion męskich oprócz Jana jest imię Józef (cz.: Josef). Podobnie jak w j. polskim do małego Józefa zwrócimy się Józiu, tak Czesi zawołają Pepiku (Pepo). Podobnie jest z polskim zdrobnieniem imienia Jan, czyli Jasiu, które dla obywatela Czech będzie niezrozumiałe. Zapamiętaj dobrze definicję słowa Pepik i nie myl jej z określeniem narodowości czeskiej.

Piwo tańsze od wody mineralnej

Zaglądając do jadłospisu w restauracji, na pewno niejednego z nas zdziwi, że pół litrowy kufel piwa jest tańszy od 0,3 l wody mineralnej. Rzeczywiście tak jest. Bursztynowy skarb, jest jednym z najczęściej spożywanych napojów w Czechach. Piwa dzielone są tutaj na cztery grupy: světlá - jasne, polotmavá - półciemne, tmavá - ciemne(z ciemnego lub karmelowego słodu) i řezaná - cięte (przy beczkowaniu mieszanki ciemnego i jasnego piwa). To ostatnie jest na ogół dostępne jedynie w restauracjach i pijalniach piwa.

Oprócz powyższego podziału możemy piwa podzielić jeszcze na alkoholowe i bezalkoholowe, z obniżoną zawartością cukru (DIA), piwa mocne o dużej zawartości alkoholu, piwa kwaśnicowe i pszeniczne oraz smakowe.

Gulasz z knedliczkami i jesteśmy syci

Jedną z najbardziej popularnych potraw kuchni czeskiej jest gulasz z knedliczkami. Knedliki to potrawa mączna lub ziemniaczana. Najczęściej spotkamy się z knedlikami mącznymi, które w smaku i wyglądzie bardzo przypominają nasze bułki na parze, lecz są inaczej ukształtowane. Zagniecione ciasto najczęściej formuje się w kształcie bochenka chleba. Następnie gotuje się go na parze, a po ugotowaniu kroi na "kromki". Jedna porcja to najczęściej 4-5 "kromek". Knedliki ziemniaczane są bardzo podobne do mącznych, ale dodatkowym składnikiem są ugotowane i zmielone (ugniecione) ziemniaki. W smaku przypominają częściowo nasze polskie kopytka ziemniaczane.

Oprócz powyższych potraw, jedną z bardziej znanych i lubianych jest smażony ser. Jest to twardy żółty ser w panierce z mąki, jajka i bułki tartej, usmażony w głębokim tłuszczu. Do tego przysmaku podaje się frytki bądź opiekane ziemniaki.

Kuchnia czeska różni się bardzo od polskiej. Przeważają w niej tłuste wywary rosołowe, gęste sosy i wiele potraw przyrządzanych w głębokim tłuszczu. Oczywiście zdrowym dodatkiem do tych specjałów jest piwo, które pomaga w trawieniu ciężkich potraw.

Czy parasol to rzeczywiście "szmaticzku na paticzku"?

Tak jak Czesi naśmiewają się z różnych słówek używanych w języku polskim, również i my śmiejemy się z różnych czeskich. Często jednak polskie tłumaczenia nie są tłumaczeniami prawdziwymi, ale przygotowane z myślą wywołania śmiechu u odbiorcy. Parasol to tak naprawdę deštník, gołąb to holub, a wiewiórka to veverka.

Kiedy obywatel Czech widzi w Polsce napis "Droga do szkoły" jest przerażony, ponieważ droga w języku czeskim oznacza narkotyk. Polski Fiat "Maluch" jest w Czechach nazywany: "Taška na nákupy", czyli torba na zakupy; polski jeż to według Czechów "pochodový kaktus", czyli chodzący kaktus.

Będąc w Czechach, nie starajmy się na siłę pokazywać, że znamy język czeski, kiedy w rzeczywistości go nie znamy, albo znamy tylko z kabaretowych skeczy. Pamiętajmy o tym, że możemy natrafić na osobę, która nie zrozumie naszego dobrego samopoczucia i może się na nas obrazić, a nawet zgłosić na policję.

Warto również zwrócić uwagę na słowo szukać, czeskie "hledat". Słowo to wypowiedziane po polsku jest w Republice Czeskiej słowem wulgarnym, a oznacza wulgarne określenie stosunku płciowego.

Opera, ZOO, basen, kino ...

Przebywając w Czechach, możemy skorzystać z wielu różnych rozrywek kulturalnych. Dla osób kochających operę i teatr jest przygotowanych wiele seansów w oryginalnym języku (np. po włosku, niemiecku czy angielsku). Podobnie jest w przypadku kina, gdzie wiele filmów jest z czeskimi napisami i oryginalnej wersji dźwiękowej. Wybierając koncert muzyki poważnej, na pewno nie będzie dla nas problemem to, że nie znamy języka czeskiego, ponieważ do jej słuchania nie potrzebujemy tej znajomości.

Na miłe chwile spędzane w gronie rodzinnym warto wybrać się do ogrodu zoologicznego (Praga, Dvur Kralove nad Labem, Liberec, Pilzno) lub na wycieczkę po licznych zamkach z bogatą historią i wspaniałym wyposażeniem. Dla ochłody i zdrowia można się wybrać do parku wodnego.

Wracamy do domu ...

Po wspaniałych chwilach spędzonych wśród zabytków, przy dobrym jedzeniu i piwie czy podczas wędrówek po górach, nadchodzi ten czas, kiedy musimy powrócić do codziennych obowiązków, do pracy, do domu. Pozostają jedynie wspomnienia i fotografie, a w sercu tęsknota i chęć ponownego odwiedzenia tego kraju, a dość często również głębszego poznania historii, tradycji, kultury i języka. Wolny czas możemy wykorzystać np. na lekturę książek o Czechach, książek napisanych przez czeskich literatów czy nawet na naukę języka czeskiego. Pomocny może się tutaj okazać internet, gdzie znajdziemy wiele informacji o Republice Czeskiej.

Jednym z większych serwisów informacyjnych jest portal infoczechy.pl; ciekawe fotografie znajdziemy na stronie Przewodnik po Pradze; szeroką ofertę noclegów z możliwością rezerwacji znajdziemy na Czech-Tour.pl, a miłośnikom języka czeskiego polecam wortal Internetowe vademecum przyjaciół języka czeskiego. Ponadto możemy założyć własną działalność w Czechach, której głównymi atutami mogą być niższe podatki, większa swoboda, miła współpraca z urzędami skarbowymi, gminnymi itp. Więcej informacji o tej możliwości można znaleźć na stronie Transla.net

O Republice Czeskiej można pisać bez końca. Każdy, kto chociaż raz tutaj był, na pewno ma wiele miłych wspomnień, a ten, kto tu jeszcze nie był, na pewno pragnie zobaczyć ten kraj.

Na shledanou v Česku - do zobaczenia w Czechach.

autor: Tomasz A. Kaniewski
źródło: dla Wiadomości24.pl
fotografia: Ł. Struk "Praski Orloj"